Obraz miejsca zamieszkania osoby chorej jako uzupełnienie procesu diagnostycznego w leczeniu środowiskowym
A snapshot of patients? habitat as a diagnostic hint in community psychiatry
Sławomir Murawiec, Jonathan Britmann
Neuropsychiatria. Przegląd Kliniczny
VOL. 2 (NR 3): 2010
ISSN 2080-4091
Online ISSN 2084-2619
Streszczenie:
Diagnostyka i obserwacja zachowania pacjenta w trakcie wizyt podczas leczenia ambulatoryjnego lub w czasie jego hospitalizacji są pozbawione możliwości wzięcia pod uwagę w procesie diagnostycznym obrazu miejsca zamieszkania pacjenta oraz jego naturalnego otoczenia. Pacjent prezentuje swoje objawy i problemy poza kontekstem, w którym prowadzi codzienne życie. Leczenie środowiskowe dostarcza możliwości wglądu przez lekarza i psychologa w obraz otoczenia, jaki pacjent kształtuje w swoim miejscu pobytu. Ten wizerunek rzeczywistości zewnętrznej może odzwierciedlać rzeczywistość psychiczną chorego. Obraz ten, na przykład wyposażenie mieszkania i obecne w nim elementy, ich liczba, jakość, rozmieszczenie, rodzaj elementów, które są obecne w otoczeniu, odzwierciedlać może wewnątrzpsychiczny świat obiektów zawartych w umyśle osoby chorej. Niekiedy może stanowić cenne uzupełnienie postępowania diagnostycznego. W celu przedstawienia opisanej zależności zaprezentowano opisy dwóch pacjentów, leczonych z tym samym rozpoznaniem schizofrenii. (1) Miejsce zamieszkania pacjenta pana N. charakteryzuje skrajne zubożenie liczby elementów oraz ślady aktywnego ich usuwania. Pacjent ten cierpi na schizofrenię przewlekłą z nasilonymi objawami negatywnymi. Można dostrzec, jak odzwierciedlenie objawów negatywnych schizofrenii jest obecne w jego bezpośrednim otoczeniu. Ponadto, w przypadku tej osoby widoczny jest proces ataku na istnienie obiektów i na świadomość istnienia rzeczywistości, opisywany w literaturze psychoanalitycznej. (2) W przypadku pana D. także rozpoznano schizofrenię. Jednakże jego miejsce zamieszkania charakteryzuje olbrzymia liczba elementów, napisów na ścianach, figurek i przedmiotów o znaczeniu symbolicznym. Bliższe przyjrzenie się jego objawom psychopatologicznym (treści fantastyczne, barwne, dziwaczne), kolejnym historiom choroby (brak stałości rozpoznania schizofrenii na przestrzeni lat, okresowo rozpoznawanie zaburzeń lękowych i dysocjacyjnych) oraz niestała i nieprzewidywalna reakcja na leki przeciwpsychotyczne mogą wskazywać na to, że występujące u niego zaburzenia psychotyczne mają inny charakter niż u pana N. i są bliższe zaproponowanej przez Colina A. Rossa dysocjacyjnej formie schizofrenii. Te różnice diagnostyczne są w sposób wyraźny unaocznione przez sposób kreowania przez obu tych pacjentów swojego bezpośredniego otoczenia.
Słowa kluczowe:
dysfunkcje neuropsychologiczne, łagodne zaburzenia poznawcze, choroba Alzheimera
Abstract:
This article is a comprehensive presentation of cognitive dysfunctions diagnosed in the course of mild cognitive impairments (MCI) and Alzheimer's disease (AD). Some basic information about cognitive dysfunctions, methods of early diagnosis, diagnostic criteria and how to differentiate between MCIs and ADs are presented. Moreover, neuropsychological quality and quantity diagnostic tests are described, as well as the useful CNS neuroimaging techniques. The prognosis and various trends of MCIs and ADs are being analyzed. Also, family and social aspects of MCIs and ADs are being discussed. In the last part of this dissertation the authors present some concepts of pharmacological and non-pharmacological treatment and support methods.
Key words:
neuropsychological dysfunctions, mild cognitive impairments, Alzheimer?s disease