Obraz kliniczny i farmakoterapia depresji – przegląd dla psychiatrów i lekarzy rodzinnych
Clinical picture and pharmacotherapy of depression – review for psychiatrists and general practitioners
Maja Polikowska, Bartosz Łoza, Kamil Chorążka, Beata Werbińska-Sienkiewicz
Klinika Psychiatrii, Oddział Fizjoterapii, Warszawski Uniwersytet Medyczny
Mazowieckie Specjalistyczne Centrum Zdrowia im. prof. Jana Mazurkiewicza

Streszczenie
Rozpoznawalność nowych przypadków depresji w ciągu ostatnich 20 lat wzrosła w Polsce 10-krotnie. Prognozy Światowej Organizacji Zdrowia są coraz bardziej niepokojące i coraz wyraźniej widać, że konsekwentnie się one sprawdzają. Depresja stała się chorobą cywilizacyjną, wysoce inwalidyzującą społeczeństwo. Niestety, wciąż główne koszty zaburzeń depresyjnych to nie nakłady na opiekę zdrowotną, nie koszty związane z lekami refundowanymi, lecz środki przeznaczane na renty i zasiłki chorobowe dla osób cierpiących na zaburzenia afektywne. Pacjenci rozpoczynają leczenie zbyt późno lub z powodu złych diagnoz i nie do końca dobrze sprofilowanego leczenia przerywają je. Konsekwencją tego są powikłania spowodowane długo trwającym procesem chorobowym, takie jak: choroby somatyczne, zaburzenia immunologiczne, zespoły przewlekłego zmęczenia, bóle i napięcie mięśniowe, a także przypadki śmierci w wyniku samobójstwa. Szybsza interwencja (na szczeblu lekarzy pierwszego kontaktu), lepsza świadomość istnienia różnych obrazów klinicznych depresji, a także znajomość farmakologii leków przeciwdepresyjnych pozwalają na znaczące skrócenie czasu trwania choroby, a co za tym idzie, szybszy powrót do zdrowia. Z czasem najważniejszą sprawą staje się zminimalizowanie ryzyka nawrotu zaburzeń afektywnych, co osiągnąć można
dzięki ciągłości leczenia (min. 6 miesięcy regularnego przyjmowania leku).
Słowa kluczowe: leki przeciwdepresyjne, lekarz rodzinny, lekarz pierwszego kontaktu, decyzja terapeutyczna

Abstract
The rate of diagnosis of new cases of depression in recent 20 years has increased tenfold in Poland. Forecasts of World Health Organization are increasingly worrisome and there are visible consequences of how these forecasts becoming real. Depression has become a disease of civilization, with increasing level of disability among the population.
Unfortunately, still the main costs of depression are not ones spending on health care, nor the costs associated with refunding drugs but resources which are used to pay pensions and sick leaves for people suffering from affective disorders. Patients start treatment too late and because of inaccurate diagnoses or not entirely well-profiled medicines, drop out the treatment. Due to long-term complications of depression, there are some serious consequences: somatic disorders, immune disorders, chronic fatigue and increased muscle pain and tension or even suicides. Faster intervention (GP level), better awareness of different clinical pictures of depression as well as knowledge of pharmacology of antidepressants can considerably shorten the duration of illness hence faster recovery. An extremely important issue is to minimize the risk of recurrence of affective disorders which can be achieved through continuity of treatment (at least 6 months regular intake of antidepressant).
Key words: antidepressants, general practitioner, treatment decision