Uzależnieni od alkoholu sprawcy przemocy domowej
Alcohol addicts as offenders of domestic violence
Przemysław Cynkier
Instytut Psychologii Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
STRESZCZENIE
Celem pracy było przedstawienie zjawiska przemocy domowej z perspektywy sprawcy uzależnionego od alkoholu. Wysoka częstość przemocy w środowiskach rodzinnych skłania do wielopłaszczyznowej analizy czynników, które predysponują sprawcę do ujawniania tego typu zachowań. W pracy zwrócono uwagę na możliwe uwarunkowania biologiczne, w tym wpływ alkoholu na zachowanie, zaburzenia przekaźnictwa w ośrodkowym układzie nerwowym, dysfunkcje strukturalne czy współistniejące zaburzenia psychiczne. Podjęto próbę wyjaśnienia przyczyn przemocy domowej z perspektywy dynamicznych zmian, którym podlegają rodziny obciążone uzależnieniem od alkoholu, a także wskazano na rolę czynników środowiskowych. Uzależnienie od alkoholu sprawcy okazuje się jednym z kluczowych elementów doprowadzających do przemocy domowej.
Słowa kluczowe: przemoc domowa, uzależnienie od alkoholu, agresja
ABSTRACT
The aim of this work was to present the phenomenon of domestic violence from the perspective of offender addicted to alcohol. High frequency of violence in domestic environments stimulates multidimensional analysis of factors, which predispose the
offender to unveil this type of behaviour. In the work, there was an emphasis put on the possible biological conditions, including the alcohol’s effect on behaviour, disruptions in transmission in the central nervous system, structural dysfunctions or
coexisting mental disorders. An attempt was undertaken to explain the cause of domestic violence from the perspective of dynamic changes, which the families affected by alcohol addiction undergo. Moreover, the environmental factors were pointed out.
The offender’s alcohol addiction turns out to be one of the key elements causing domestic violence.
Key words: domestic violence, alcohol addiction, agression
Pozarejestracyjne zastosowania neuroleptyków
Off-label indications of antipsychotics
Bartosz Łoza
Klinika Psychiatrii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
STRESZCZENIE
Pozarejestracyjne stosowanie neuroleptyków jest legalną praktyką, w ramach której zapisuje się te środki we wskazaniach innych niż zarejestrowane, w innym wieku, w innej formie, z innym sposobem podawania lub z innymi odstępstwami w stosunku do charakterystyki produktu. Neuroleptyki są powszechnie stosowane w pozarejestracyjnych wskazaniach, np. w zespołach depresyjnych (zaburzeniu jednobiegunowym), lęku, bezsenności, agresji, agitacji, zaburzeniach destrukcyjnych, osobowości pogranicznej, uzależnieniu od alkoholu lub innych substancji, w behawioralnych i psychologicznych objawach związanych z otępieniem oraz w wielu innych zaburzeniach. Zastosowania pozarejestracyjne neuroleptyków są częste, dotyczą nawet połowy ogółu terapii.
Słowa kluczowe: neuroleptyki, zastosowania pozarejestracyjne, kwetiapina, olanzapina
ABSTRACT
The off-label antipsychotic administration is the practice of prescribing these pharmaceuticals in a legal way, but for formally unapproved indications, unapproved age, form, route of administration or other aspects of a drug label. Antipsychotics are commonly prescribed off-label for major depression (unipolar), anxiety, insomnia, aggression, agitation, disruptive disorders, borderline personality disorder, alcohol or other substance dependence, behavioral and psychological symptoms of dementia, and broad range of other disorders. The off-label use of antipsychotics is very often in psychiatry, relates up to half of all therapies.
Key words: antipsychotics, off-label indications, quetiapine, olanzapine
Psychoedukacja – brakujący element w terapii depresji
Psychoeducation – the missing part of antidepressive treatment
Maja Polikowska1,2, Bartosz Łoza1,2, Krystyna Anna Wiśniewska2
1 Klinika Psychiatrii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
2 Instytut Amici
STRESZCZENIE
Depresja jest chorobą wielowymiarową i niejednorodną w swoim przebiegu. Mimo coraz lepszej znajomości patomechanizmów oraz rosnącej wiedzy na temat etiologii zaburzeń afektywnych wciąż przegrywamy w tej nierównej walce. Pierwszym utrudnieniem są choroby somatyczne, a następnie osobowość pacjenta, towarzyszące zaburzenia lękowe czy choroby neurologiczne. Dodatkowym problemem jest fakt, że w ciągu ostatniego dziesięciolecia nie mieliśmy żadnych istotnych odkryć w zakresie farmakoterapii depresji. A wymagania pacjentów stają się coraz wyraźniejsze i głośniejsze. Leczenie farmakologiczne powinno być bezpieczne, dobrze tolerowane i dodatkowo skuteczne, co uzyskuje się tak naprawdę tylko w niewielu przypadkach leków przeciwdepresyjnych (przykładem jest escitalopram). Dlatego tak istotne wydają się wszelkie dodatkowe działania, które mogą usprawnić i przyspieszyć proces leczenia depresji. Najprostszą, ale też i najbardziej niedocenianą metodą jest psychoedukacja, która jest w stanie zabezpieczyć – wydaje się najważniejszą z rokowniczego punktu widzenia – współpracę w procesie leczniczym i zahamować nawrotowość zaburzeń afektywnych. Tym samym w lepszy sposób jest w stanie uchronić pacjentów przed jednym z najgorszych powikłań zaburzeń nastroju, inwalidyzacją, a co za tym idzie – wypadnięciem z odgrywanych ról życiowych, społecznych i ekonomicznych.
Słowa kluczowe: depresja, współpraca, psychoedukacja, jakość życia
ABSTRACT
Depression is a disease of the multi-dimensional and heterogeneous in their course. Despite getting a better knowledge of pathomechanisms and increasing knowledge about the etiology of affective disorders we are still losing in this unequal fight. The first hurdle are somatic diseases, then the personality of the patient, the accompanying anxiety disorders or neurological diseases. Another problem is the fact that over the last decade we have had no significant findings in the pharmacotherapy of depression. And patients requirements become more clearly and boldly. Pharmacological treatment should be safe, well tolerated and also effective, which is really fulfil only in a few of antidepressants (e.g. the escitalopram). Therefore so important seem to be any additional action that can improve and accelerate the process of treatment of depression. The simplest, but also the most underestimated method is psychoeducation, which is able to secure, cooperation in the process of healing and stop the recurrence of affective disorders and it seems the most important from a prognostic point of view. Thus it is better able to protect patients from one of the worst complications of mood disorders, being invalid and thus falling out of role: life, social and economic.
Key words: depression, compliance, psychoeducation, quality of life
Rozpowszechnienie zespołu nadpobudliwości psychoruchowej we współczesnym świecie
Prevalence of attention deficit hyperactivity disorder nowadays
Kamil Chorążka1,2, Paulina Miłkowska3,4, Bartosz Łoza1,2, Maja Polikowska1,2
1 Klinika Psychiatrii Oddziału Fizjoterapii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
2 Mazowieckie Specjalistyczne Centrum Zdrowia im. prof. Jana Mazurkiewicza w Pruszkowie
3 Klinika Psychiatrii Wieku Rozwojowego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
4 Samodzielny Publiczny Dziecięcy Szpital Kliniczny w Warszawie
STRESZCZENIE
Zespół nadpobudliwości psychoruchowej to zaburzenie najczęściej utożsamiane z angielskim skrótem ADHD (attention deficit hyperactivity disorder; zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi). Różnorodność klasyfikacji diagnostycznych oraz zróżnicowanie obrazu klinicznego tego schorzenia niejednokrotnie wpływają na wyniki badań epidemiologicznych. Artykuł ma na celu zobrazowanie rozprzestrzenienia ADHD w populacji dzieci i dorosłych we współczesnym świecie. Jest on również próbą identyfikacji najbardziej charakterystycznych czynników wpływających na powyższe różnice.
Słowa kluczowe: ADHD, zespół hiperkinetyczny, DSM-IV, ICD-10
ABSTRACT
Attention deficit hyperactivity disorder is a condition most commonly identified with the English acronym ADHD. The variety of diagnostic classifications and diversity of the clinical manifestation of the disease often affect the results of epidemiological studies. This article aims to present the prevalence of ADHD in children and adults nowadays. It is also an attempt to identify the most characteristic factors influencing these differences.
Key words: ADHD, hyperkinetic disorder, DSM-IV, ICD-10
Leczenie zaburzeń poznawczych
– Święty Graal leczenia schizofrenii
Treatment of cognitive dysfunctions
– the Holy Grail of schizophrenia treatment
Marek Krzystanek1, Katarzyna Piekarska-Bugiel1, Artur Pałasz2, Ewa Martyniak1, Irena Krupka-Matuszczyk1
1 Klinika Rehabilitacji Psychiatrycznej Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach
2 Zakład Histologii, Katedra Histologii i Embriologii Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach
STRESZCZENIE
Zaburzenia poznawcze są objawem osiowym schizofrenii. Występują one już kilka lat przed ostrym epizodem choroby i utrzymują się przez resztę życia. Nawet leki przeciwpsychotyczne drugiej generacji mają niepełną skuteczność w leczeniu schizofrenicznych dysfunkcji kognitywnych. W artykule omówiono mechanizm zaburzeń poznawczych w ujęciu teorii neurorozwojowej i glutaminergicznej. Przedstawiono również terapeutyczne implikacje naukowego modelu schizofrenii.
Słowa kluczowe: schizofrenia, zaburzenia poznawcze, hipoteza neurorozwojowa, hipoteza glutaminergiczna
ABSTRACT
Cognitive dysfunctions are the core symptom of schizophrenia. The cognitive dysfunctions are present many years before the first episode of the disease and continue for the rest of life. Even the second generation antipsychotics have the partial effectiveness in the treatment of schizophrenic cognitive dysfunctions. The article describes the mechanism of cognitive dysfunctions according to the neurodevelopmental and glutamatergic theories. The therapeutic implications of the scientific model of schizophrenia are presented, too.
Key words: schizophrenia, cognitive dysfunctions, neurocognitive hypothesis, glutamatergic hypothesis