Hiponatremia w szpitalu psychiatrycznym: wyniki badań laboratoryjnych i przebieg choroby u pacjentów psychotycznych, obserwacja 3-letnia
Hyponatraemia in psychiatric hospital: laboratory measures and course of illness in psychotic inpatients, 3-year follow-up
Piotr Antoni Woźniak1–3, Małgorzata Olędzka-Oręziak4,5, Marcin Czarnocki6, Magdalena Wiktorowicz-Górecka4, Kazimierz Andrzej Wardyn4
1 I Klinika Psychiatryczna, Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie
2 Kliniczny Oddział Psychiatryczny, Szpital Bielański im. Jerzego Popiełuszki w Warszawie
3 Klinika Endokrynologii, Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego w Warszawie
4 Katedra i Zakład Medycyny Rodzinnej, Klinika Chorób Wewnętrznych i Metabolicznych,
Warszawski Uniwersytet Medyczny
5 Klinika Nefrologii i Chorób Wewnętrznych, Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego w Warszawie
6 Centrum Zdrowia Psychicznego w Warszawie
STRESZCZENIE
Cel: Przedstawiamy wstępne wyniki badania przekrojowego mającego na celu opis zjawiska hiponatremii u hospitalizowanych na oddziałach psychiatrycznych.
Metodyka: Dane uzyskano z bazy elektronicznej SOLMED, zawierającej wyniki oznaczeń stężeń sodu w okresie 3 lat (2006–2008) oraz z dostępnej dokumentacji elektronicznej przebiegu hospitalizacji. W wybranej podgrupie z hiponatremią
analizowano korelacje pomiędzy jej wystąpieniem a czasem trwania i częstotliwością hospitalizacji.
Grupy badane: Analizie poddano 15 676 przyjęć na oddziały psychiatryczne w okresie 3 lat, podzielonych prawie równo, z przewagą ilościową w pierwszym roku badania. Największą podgrupę stanowili pacjenci psychotyczni (25–32% rocznie), z przewagą ilościową schizofrenii paranoidalnej (20–22% rocznie). Wykonano 16 925 oznaczeń stężenia sodu w surowicy, z przewagą u chorych z psychozą (F2x, 20%, n = 4876), uzależnieniem od alkoholu (F1x, 17%) i depresją (F32–F33, 10%), oznaczenia u kobiet wykonywano nieznacznie częściej niż u mężczyzn. W grupie pomiarów u pacjentów F2x dwa najczęstsze rozpoznania szczegółowe to schizofrenia paranoidalna (70%) oraz zaburzenie schizoafektywne (15%). Dokonano wyboru losowego 30 pacjentów z psychozą F2x i hiponatremią przy przyjęciu, porównując ich z 40 pacjentami z psychozą bez hiponatremii.
Wyniki: Stwierdzono 7,3-procentowe występowanie hiponatremii w oznaczeniach wykonanych u wszystkich pacjentów oddziałów psychiatrycznych oraz 1,8-procentowe w oznaczeniach u pacjentów z psychozą (1,1% dla schizofrenii paranoidalnej). Hiponatremia występowała dwukrotnie częściej w oznaczeniach u kobiet niż u mężczyzn. Pacjentów z hiponatremią przy przyjęciu cechowały istotnie dłuższy czas trwania choroby oraz wyższa liczba hospitalizacji.
Słowa kluczowe: hiponatremia, zaburzenia psychiczne, psychiatria, hospitalizacje
ABSTRACT
Aim: We present preliminary results of cross-sectional survey aimed to describe hyponatraemia among patients hospitalized in psychiatric units.
Methodology: Data were obtained from electronic database SOLMED containing all measures of sodium serum concentration made among inpatients in 3 years (2006–2008) periods as soon as electronic charts. Using a case-control study design, correlations between duration and frequency of hospitalizations and the risk of hyponatremia were assessed.
Groups: We found 15 676 psychiatric admissions near-equally distributed during three-year period with 2006 in excess. Patients with psychotic disorders F2x were mostly represented (25–32% per year) with prominent paranoid schizophrenia diagnosis (F20.0, 20–22% per year). 16 925 sodium blood measures were performed, mainly in patients with psychosis (F2x, 20%, n = 4876), alcohol dependency (F1x, 17%) and depression (F32–33, 10%) with slightly higher frequency in females than males. In the group of measures in patients with F2x diagnosis, 2 most frequent subdiagnoses were paranoid schizophrenia (70%) and schizoaffective disorder (15%). We randomly selected 30 patients with psychosis and hyponatremia on admission, compared with 40 patients suffering for psychosis without hyponatremia as controls.
Results: 7.3% prevalence of hyponatremia in all sodium measures in psychiatric units and 1.8% in measures with F2x diagnosis (with 1.1% in paranoid schizophrenia F20.0 subgroup). Hyponatremia was two-times more frequent in measures in women than men. All patients with hyponatremia on admission have significantly more prolonged duration of illness and higher frequency of hospitalization.
Key words: hyponatraemia, mental disorders, psychiatry, hospitalizations