Czy arteterapia może wspomagać proces leczenia zaburzeń depresyjnych? – studium przypadku
Can art therapy support the process of treating depressive disorders? – case study
Radosława Kompowska-Marek1, 2, Aleksandra Chmielnicka-Plaskota1–3
1 Instytut Edukacji Artystycznej Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej
2 Sekcja Arteterapii Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego
3 Towarzystwo Przyjaciół Tworek „Amici di Tworki”
Streszczenie
Arteterapia, rozumiana jako terapeutyczne oddziaływanie różnych dziedzin sztuki w procesie czynnej lub biernej aktywności twórczej, jest stosowana w terapii indywidualnej i grupowej w leczeniu chorób psychicznych, zaburzeń afektywnych, uzależnień, problemów w relacjach rodzinnych, trudnościach społecznych i emocjonalnych. W czasie pracy z pacjentem chorującym na depresję jego własna wypowiedź artystyczna może być pierwszym krokiem do nauki samoobserwacji i wglądu. W artykule opisano przypadek pacjentki po 60. r.ż., hospitalizowanej z powodu depresji w jednym ze szpitali centrum zdrowia psychicznego w województwie mazowieckim. Chora uczestniczyła w autorskim cyklu warsztatów indywidualnych „Ze sztuką ku zdrowiu”. W czasie zajęć przeprowadzonych z pacjentką założono stymulowanie procesów poznawczych i emocjonalnych chorej, zwrócono uwagę na pracę nad samooceną, zrozumieniem i akceptacją choroby, doświadczaniem lęku, uświadomieniem wypieranych treści, budowaniem pozytywnych relacji z innymi i zredukowaniem rozbieżności między ja realnym a ja powinnościowym pacjentki. Uzyskano rozładowanie negatywnych napięć, pogłębienie autorefleksji, zwiększyła się motywacja pacjentki do pracy nad sobą.
Słowa kluczowe: arteterapia, depresja, twórczość, zdrowie psychiczne, samopoczucie
Abstract
Art therapy is the therapeutic influence of various arts on the process of active or passive creative activity. It can be used as the individual or group therapies of the therapy of mental disorders, i.e. psychoses, affective disorders, addictions, problems
in family relationships, social and emotional difficulties. While working with a patient suffering from depression, his own artistic creations may be the first step to learning self-observation and insight. The article describes the case of a patient at the age of 60, hospitalized due to depression in the Mazovian Specialist Health Center. The patient participated in the original cycle of individual workshops “With art for health”. During the classes conducted with the patient, stimulation of the cognitive and emotional processes of the patient was assumed. We focused on self-esteem, understanding and acceptance of the disease, reducing anxiety, building positive relationships with others. The negative tension was reduced, self-reflection and the patient’s motivation to work on her own goals increased.
Key words: art therapy, depression, creativity, mental health, well-being
DOI: 10.24292/01.NP.1023300918.1