Jakość życia u pacjentów chorych na schizofrenię leczonych trójpierścieniowymi neuroleptykami atypowymi stosowanymi w dużych dawkach
Quality of life in schizophrenic patients treated with high doses of tricyclic atypical neuroleptics

Marek Krzystanek, Irena Krupka-Matuszczyk

Neuropsychiatria. Przegląd Kliniczny
VOL. 2.(NR 4): 2010
ISSN 2080-4091
Online ISSN 2084-2619

Streszczenie:

Celem badania było określenie jakości codziennego funkcjonowania i snu w grupie osób cierpiących na schizofrenię. W naturalistycznym badaniu obserwacyjnym wzięło udział 7386 pacjentów, 86,4% przyjmowało olanzapinę, 8,4% kwetiapinę, a 5,2% klozapinę. W artykule analizie poddano największą grupę pacjentów - leczonych olanzapiną. Badanie było prowadzone w poradniach zdrowia psychicznego w całej Polsce. W czasie dwóch kolejnych wizyt kontrolnych lekarz prowadził obserwację pacjenta. Stan kliniczny oceniany był za pomocą skali całkowitego wrażenia klinicznego (CGI), jakość codziennego funkcjonowania - za pomocą podskali Skali Jakości Życia (QLS), a jakość snu - przy użyciu Ateńskiej Skali Bezsenności (AIS). Średnie dawki dobowe olanzapiny podczas kolejnych wizyt wynosiły 18,1 mg i 18,9 mg, 97% pacjentów przyjmowało dalej olanzapinę. Wykazano znamienną poprawę codziennego funkcjonowania i jakości snu, niezwiązaną z dawką neuroleptyku. Poprawie uległ również stan kliniczny pacjentów. Stosowanie większych dawek olanzapiny jest związane z dużą adherencją terapeutyczną. Olanzapina powoduje znaczącą poprawę jakości codziennego funkcjonowania i snu u pacjentów schizofrenicznych. Poprawa ta wydaje się niezwiązana z dawką olanzapiny.

Słowa kluczowe:
schizofrenia, olanzapina, jakość codziennego funkcjonowania, jakość snu

Abstract:

The aim of the study was to assess the quality of daily functioning and sleep in a group of patients suffering from schizophrenia. The naturalistic observational study included the population of 7386 patients, of whom 86.4% took olanzapine, 8.4% quetiapine and 5.2% clozapine. The biggest olanzapine group was analyzed in this article. The study was held in out-patient clinics on the area of Poland. A physician was observing patient during two consecutive visits. A clinical state was assessed using Clinical Global Impression scale (CGI), a quality of daily functioning with sub-scale of Quality of Life Scale (QLS), and quality of sleep with Athena?s Insomnia Scale (AIS). Mean daily doses of olanzapine on consecutive visits were 18.1 and 18.9 mg, 97% of patients were continuing olanzapine. The daily functioning and quality of sleep were significantly improved and the improvement was non-related to the dose of olanzapine. Clinical state of patients was also improved. Using of higher doses of olanzapine is connected with a high therapeutic adherence. Olanzapine produces the significant improvement of sleep and daily functioning in schizophrenia patients. The improvement does not seem to correlate with the dose of olanzapine.

Key words:
schizophrenia, olanzapine, quality of daily functioning, quality of sleep

Piracetam: nowe badania i metaanalizy
Piracetam: new research and meta-analytic surveys

Maja Polikowska, Bartosz Łoza, Iwona Patejuk-Mazurek

Neuropsychiatria. Przegląd Kliniczny
VOL. 2.(NR 4): 2010
ISSN 2080-4091
Online ISSN 2084-2619

Streszczenie:

Postęp medycyny pozwala przyjrzeć się raz jeszcze lekom, które na rynku znajdują się od dłuższego czasu. W pracy tej autorzy szczególną uwagę poświęcili piracetamowi - lekowi, który jako substancja czynna znany jest od ponad 30 lat, a pierwsze zastosowanie znalazł jako tzw. lek nootropowy w leczeniu zaburzeń kognitywnych oraz zawrotów głowy. Nowe badania oraz metaanalizy pokazują, jak bezpiecznym, dobrze tolerowanym i skutecznym lekiem jest piracetam. Dodatkowo, coraz lepiej znany mechanizm jego działania, wpływ wywierany na stabilizację błony komórkowej oraz efekt zarówno neuronalny, jak i naczyniowy powodują, że piracetam jest lekiem, którego zastosowanie może wykraczać poza zakres farmakoterapii zawrotów głowy oraz zaburzeń poznawczych w otępieniu. Jego naprawczy i remodelujący wpływ znajduje odbicie w odbudowie zmian neuronalnych u ludzi uzależnionych od alkoholu, w drgawkach mioklonicznych pochodzenia korowego, niedokrwistości sierpowatej, dysleksji, afazji lub innych schorzeniach.

Słowa kluczowe:
piracetam, leki nootropowe

Abstract:

The advances of neuroscience enable even well-known drugs to be reviewed and understood in a different way. Piracetam was put into practice about 30 years ago. First, it was used as the nootropic and procognitive drug, as well as the anti-vertigo medicine. All works confirm high tolerance and safeness of piracetam. The new patterns of repairing and remodeling of cell membrane activities of piracetam are being proposed. Some pharmacological mechanisms are being understood as the neuron-oriented activity or focused on the circulation and blood vessel activity. Apart from main indications, piracetam can improve disorders like alcohol dependence, cortical myoclonus, sickle-cell anaemia, dyslexia, and aphasia.

Key words:
piracetam, nootropic drugs

Kiedy pozytywne myśli same przychodzą do głowy - jak leki SSRI zmieniają przetwarzanie informacji emocjonalnych u osób z depresją? Ilustracja kliniczna
When the positive thoughts appear themselves. The impact of SSRI drugs on emotional processing in depression. Clinical vignette

Sławomir Murawiec

Neuropsychiatria. Przegląd Kliniczny
VOL. 2.(NR 4): 2010
ISSN 2080-4091
Online ISSN 2084-2619

Streszczenie:

Praca zestawia dwa źródła danych: relację pacjenta na temat subiektywnie odczuwanych efektów działania leku z grupy SSRI i wyniki badań naukowych nad zmianą przetwarzania informacji o znaczeniu emocjonalnym pod wpływem leczenia przeciwdepresyjnego (w tym pod wpływem podawania leków z grupy SSRI). Relacja pacjenta opisuje zmiany w subiektywnie spostrzeganym sposobie myślenia, spostrzegania innych osób oraz zakresie funkcjonowania społecznego. Omówione dane pochodzące z literatury naukowej koncentrują się na temacie neuropsychologicznej hipotezy działania leków przeciwdepresyjnych. Zgodnie z tą hipotezą efekt działania tej grupy leków mediowany jest przez zmiany na poziomie przetwarzania informacji o znaczeniu emocjonalnym u osób poddanych ich działaniu. Hipotezę tę wzmacniają wyniki badań neuroobrazowych (z zastosowaniem funkcjonalnego MRI), wskazujące na zmiany w aktywności (reaktywności) jądra migdałowatego obserwowane u osób, którym podano leki.

Słowa kluczowe:
depresja, farmakoterapia, przetwarzanie informacji, escitalopram

Abstract:

The paper combines two sources of data. The first one is the relation of patient concerning subjective experiences during the SSRI treatment. The second one is the result of scientific research on emotional processing in groups of healthy volunteers and depressed patients under antidepressant therapy. The patient describes his new way of thinking and perceiving social interactions as well as new possibilities of functioning in social domains. Research data are focused on cognitive neuropsychological hypothesis of antidepressant drug action (modifications of emotional processing under treatment). This concept is supported by neuroimaging data that show changes in reactivity of amygdala in subjects who received antidepressants.

Key words:
depression, pharmacotherapy, emotional processing, escitalopram

Nietolerancja laktozy w praktyce psychiatrycznej
Lactose intolerance in psychiatric practice

Natalia Nowak, Bartosz Łoza

Neuropsychiatria. Przegląd Kliniczny
VOL. 2.(NR 4): 2010
ISSN 2080-4091
Online ISSN 2084-2619

Streszczenie:

Zaburzenia trawienia laktozy oraz objawy nietolerancji na pokarmy mleczne należą do najczęstszych dysfunkcji przewodu pokarmowego. Nietolerancja laktozy objawia się w postaci biegunek, bólów brzucha, nudności, uczucia przelewania, niestrawności, a także szeregu objawów ogólnoustrojowych i psychiatrycznych. Hipolaktazja typu dorosłych dotyczy blisko 70% społeczeństwa na świecie. Leczenie zależy od wrażliwości pacjenta i polega na wyeliminowaniu lub ograniczeniu podaży tego dwucukru wraz z dietą. Laktoza jest powszechnie stosowana w przemyśle farmaceutycznym jako wypełniacz i środek rozcieńczający w recepturze aptecznej. Jako składnik wielu leków dostępnych na polskim rynku może w łatwy sposób wywołać objawy nietolerancji u osób podatnych. Opisano przypadek nietolerancji na trzy leki psychoaktywne (olanzapina, kwetiapina, lamotrygina), zawierające laktozę.

Słowa kluczowe:
laktoza, nietolerancja laktozy, leki neuropsychiatryczne

Abstract:

The lactose malabsorption and milk products intolerance symptoms are the most common alimentary tract disorders. The syndrome of lactose intolerance includes diarrhea, abdominal pain, nausea, and flatulence. The lactose intake also causes a range of systemic and psychiatric symptoms. The adult-type hypolactasia affects some 70% of the world population. Treatment concepts depend on patient?s sensitivity and focus on elimination or reduction of the amount of lactose in the diet. Lactose is widely used as a filler or diluent in pharmaceutical industry. A lot of medications available in the Polish market contain the lactose in amounts that could easily cause symptoms in prone individuals. A case of lactose intolerance of three psychoactive drugs (olanzapine, quetiapine, lamotrigine) containing lactose was described.

Key words:
lactose, lactose intolerance, neuropsychiatric drugs