Funkcje poznawcze: czym są i jak je mierzyć?
Neurocognitive functions: what they are and how to measure them?
Paweł Bednarski, Iwona Patejuk-Mazurek, Maja Polikowska, Bartosz Łoza
Neuropsychiatria. Przegląd Kliniczny
VOL. 3.(NR 3): 2011
ISSN 2080-4091
Online ISSN 2084-2619
Streszczenie:
Celem pracy było syntetyczne ujęcie zagadnienia podstawowych funkcji poznawczych i ich znaczenia w aspekcie funkcjonowania indywidualnego i społecznego, a także wpływu na kreowanie szeroko rozumianej jakości życia jednostki. Przedstawione zostały również najpopularniejsze metody pomiaru funkcji poznawczych mające zastosowanie w badaniach naukowych i praktyce klinicznej. Ostatni moduł pracy autorzy poświęcili sposobom wykorzystania opisanych narzędzi neuropsychologicznych w diagnozowaniu i monitorowaniu efektów leczenia farmakologicznego w wybranych jednostkach chorobowych.
Słowa kluczowe:
funkcje poznawcze, testy neurokognitywne
Abstract:
Synthetic review of cognitive functions, their contribution for individual and social achievements as well as their influences for the quality of life was the purpose of this article. Most popular methods of measurements of cognitive functions both in scientific and clinical practice have been presented. Authors devoted the last unit of this work for applications of described neuropsychological instruments in diagnosing and monitoring some illnesses and disorders.
Key words:
cognitive functions, neurocognitive tests
Depresja jako następstwo zespołów bólowych i ból jako maska depresji
Depression as the consequence of pain and pain as the masked depression
Iwona Patejuk-Mazurek, Bartosz Łoza, Maja Polikowska, Paweł Pawełczak
Neuropsychiatria. Przegląd Kliniczny
VOL. 3.(NR 3): 2011
ISSN 2080-4091
Online ISSN 2084-2619
Streszczenie:
Depresja może występować nie tylko jako choroba endogenna czy następstwo niekorzystnych czynników psychologicznych (depresja reaktywna, zaburzenia adaptacyjne depresyjne). Często objawy zespołu depresyjnego są wywoływane przez przewlekłe choroby somatyczne, przebiegające zwłaszcza z bólem lub bólem antycypowanym. Z drugiej strony, ból może maskować depresję. Celem tego artykułu jest przedstawienie zależności między bólem a depresją i wskazanie na przeciwbólowe działanie leków przeciwdepresyjnych, ujawniające się przede wszystkim w grupie SNRI.
Słowa kluczowe:
depresja, ból, antydepresanty o podwójnym mechanizmie działania, wenlafaksyna, SNRI
Abstract:
Depression may occur not only as an endogenous major depression or as a consequence of detrimental psychological factors (reactive depression, depressive adjustment disorder). Very often depressive symptoms are caused by chronic somatic illness, especially with pain symptoms or anticipated pain. On the other hand, pain symptoms can be only a mask of depression. The aim of this article is to present the relationship between pain and depression, and point to analgesic action of antidepressants, especially SNRI class antidepressants.
Key words:
depression, pain, antidepressants of dual action, venlafaxine, SNRI
Arteterapia - leczenie poprzez wartości
Art therapy ? healing with values
Aleksandra Chmielnicka-Plaskota, Bartosz Łoza, Paweł Bednarski, Anna Zielińska
Neuropsychiatria. Przegląd Kliniczny
VOL. 3.(NR 3): 2011
ISSN 2080-4091
Online ISSN 2084-2619
Streszczenie:
W pracy opisano pierwszy etap badań z dziedziny arteterapii z udziałem pacjentów z rozpoznaniem depresji. Badania prowadzono w ramach projektu "Od działalności artystycznej do rehabilitacji własnych kompetencji". W trakcie arteterapii skoncentrowano się na działaniach o charakterze poznawczym, emocjonalnym oraz behawioralnym. W studium przypadków opisano przebieg sesji arteterapeutycznych. Podano diagnozę jednostki chorobowej, wiek i płeć pacjenta, temat sesji, wypowiedzi pacjenta powstałe w trakcie sesji oraz opisano powstałe wytwory plastyczne pacjenta. Wyniki te będą stanowiły uzupełnienie badań statystycznych określających efektywność oddziaływań arteterapeutycznych w psychiatrii.
Słowa kluczowe:
psychiatria, arteterapia, depresja, lęk
Abstract:
In this paper we present the first phase of research in the area of art therapy with the active participation of depressive patients. The research was done as a part of the project 'From artistic activity to rehabilitation of personal capacities'. We were focused on cognitive, emotional, and behavioral aspects of art therapy. We reconstruct and explain the course of artetherapeutic sessions. In each case study there are given: diagnosis, patient?s age and sex, session?s topic, patient's oral statements, and the outcome of his or her artistic activity during the session. Those cases will be complemented by statistical results, what finally determine effectiveness of artetherapeutic activities in psychiatry.
Key words:
psychiatry, art therapy, depression, anxiety
Zespół wypalenia zawodowego
Burnout syndrome
Julita Kwaśna-Kania, Bartosz Łoza, Aleksandra Kwaśna, Paulina Wnukiewicz, Iwona Patejuk-Mazurek
Neuropsychiatria. Przegląd Kliniczny
VOL. 3.(NR 3): 2011
ISSN 2080-4091
Online ISSN 2084-2619
Streszczenie:
Pojęcie wypalenie zawodowe wprowadzili Herbert Freudenberg i Christina Maslach. Opisali je jako psychologiczny zespół wyczerpania emocjonalnego, depersonalizacji oraz obniżonego poziomu dokonań osobistych, występujący u osób pracujących z innymi ludźmi w zawodach wymagających zaangażowania emocjonalnego o dużym natężeniu. W zapobieganiu mu najważniejsze znaczenie ma profilaktyka ukierunkowana równocześnie i na pracownika, i pracodawcę. Leczeniem powinni zajmować się specjaliści - psychiatrzy, psychoterapeuci i psychologowie.
Słowa kluczowe:
zespół wypalenia zawodowego, wyczerpanie emocjonalne, depersonalizacja, obniżenie poziomu dokonań osobistych, zarządzanie kadrą
Abstract:
The idea of burnout syndrome was introduced by Herbert Freudenberg and Christina Maslach as a psychological syndrome of emotional exhaustion, depersonalization and reduced personal accomplishment which occurs among people who have helping professions associated with human services, where intensive emotional involvement is required. The prevention of this syndrome is essential and should be aimed to an employee and an employer. The treatment ought to be carried out by specialists: psychiatrists, psychotherapists and psychologists.
Key words:
burnout syndrome, emotional exhaustion, depersonalization, reduced personal accomplishment, human services
Pięciomiesięczna obserwacja skuteczności olanzapiny w leczeniu schizofrenii
5-month follow-up of schizophrenia treatment with olanzapine
Marek Krzystanek, Irena Krupka-Matuszczyk
Neuropsychiatria. Przegląd Kliniczny
VOL. 3.(NR 3): 2011
ISSN 2080-4091
Online ISSN 2084-2619
Streszczenie:
Schizofrenia jest najbardziej inwalidyzującą chorobą psychiczną człowieka. Choruje na nią 0,3-1% populacji ogólnej. Z powodu złożoności obrazu klinicznego choroba ta pozostaje dużym wyzwaniem terapeutycznym dla psychiatrii. Celem badania naturalistycznego była pięciomiesięczna obserwacja efektów leczenia schizofrenii przy użyciu olanzapiny. Obserwacją objęto 6840 osób. Analizie poddano 1586 pacjentów, którzy przyjmowali olanzapinę w monoterapii i nie przerwali leczenia przez 5 miesięcy. Kobiety stanowiły 51% badanej grupy. Oceniano nasilenie objawów pozytywnych i negatywnych, pobudzenia, globalny stan kliniczny oraz nasilenie objawów niepożądanych. Średnia dawka olanzapiny na początku i na końcu badania wynosiła odpowiednio 12,6 mg/d i 13,4 mg/d. Średnia dawka przepisywana mężczyznom była wyższa niż dawka podawana kobietom. Dłuższy czas trwania choroby korelował z wielkością dawki olanzapiny. Po 5 miesiącach leczenia nastąpiło zmniejszenie nasilenia objawów pozytywnych, negatywnych i pobudzenia. Średni przyrost masy ciała wynosił 1,4 kg. Olanzapina jest skuteczna w długoterminowej terapii schizofrenii. Skuteczność leczenia objawów schizofrenii olanzapiną jest dawkozależna. Dłuższy czas trwania schizofrenii może wymagać wyższych dawek olanzapiny. Najczęstszym powodem przerywania terapii olanzapiną jest przyrost masy ciała.
Słowa kluczowe:
schizofrenia, olanzapina, badanie naturalistyczne, badanie długoterminowe
Abstract:
Schizophrenia affects 0.3-1% of general population and is the most disabling mental disease in human. Due to its clinical picture complexity, schizophrenia remains the big therapeutic challenge for psychiatry. This naturalistic study aimed at 5 months followup of the treatment effect with olanzapine. The observation cached 6840 subjects, including 1586 patients on olanzapine monotherapy who did not interrupt the 5-month treatment and were analyzed. Women consisted 51% of the studied group. The intensity of positive and negative symptoms, agitation, clinical global impression and side effects were assessed. The mean olanzapine dosesat the beginning and in the end of the study were 12.6 mg and 13.4 mg, respectively. The mean dose prescribed was higher among men than women. Longer duration of schizophrenia correlated with the dose magnitude of olanzapine. After 5 months of treatment the reduction of positive, negative and agitation occurred. The average weight gain was 1.4 kg. Olanzapine is effective in the long term therapy of schizophrenia. Effectiveness of schizophrenia symptoms? treatment is dosedependent. Longer duration of schizophrenia may require higher doses of olanzapine. The most frequent reason of drop-out from olanzapine treatment is the weight gain.
Key words:
schizophrenia, olanzapine, naturalistic study, long-term study