Sprawozdanie z warsztatów: "Kiedy odkładamy na bok medycynę opartą na dowodach. Przeciwprzeniesieniowe aspekty stosowania leków"
Sławomir Murawiec, Anna Mosiołek
Neuropsychiatria. Przegląd Kliniczny
VOL. 3.(NR 1): 2011
ISSN 2080-4091
Online ISSN 2084-2619
Zespół odstawienny po lekach przeciwdepresyjnych
Antidepressant discontinuation syndrome
Julita Kwaśna, Bartosz Łoza, Aleksandra Kwaśna, Paulina Wnukiewicz, Anna Mosiołek
Neuropsychiatria. Przegląd Kliniczny
VOL. 3.(NR 1): 2011
ISSN 2080-4091
Online ISSN 2084-2619
Streszczenie:
Wskazania do stosowania leków przeciwdepresyjnych, głównie SSRI i SNRI, stale się poszerzają. Leki te są uważane za bezpieczne. Jednak w związku z nagłym ich odstawieniem mogą pojawić się objawy zespołu odstawiennego, w skład którego wchodzą objawy somatyczne i psychopatologiczne. Nierozpoznanie zgłaszanych przez pacjenta dolegliwości jako zespołu odstawienia spowoduje niepotrzebne leczenie "nawrotu" choroby podstawowej lub chorób somatycznych. Ważną grupą pacjentów są kobiety w ciąży i noworodki, gdyż wymagają specjalistycznej opieki okołoporodowej z powodu ryzyka wystąpienia powikłań.
Słowa kluczowe:
zespół odstawienny, SSRI, SNRI, leki przeciwdepresyjne, ciąża, noworodek
Abstract:
Antidepressant drugs, nowadays mostly SSRIs and SNRIs, are widely used because their indications are more and more broadened. They are thought to be secure. however, when a patient stops taking them, the discontinuation syndrome may appear. It consists of somatic and psychological signs and symptoms. When a doctor doesn't recognize symptoms as the discontinuation syndrome, it may lead to unnecessary treatment of "relapse" or somatic adverse effects. Pregnant women and newborn babies are important groups because they need additional care in case of discontinuation complications.
Key words:
discontinuation syndrome, SSRI, SNRI, antidepressant drugs, pregnancy, newborn
Osobowość pograniczna: stabilna czy niestabilna choroba psychiczna?
Borderline personality: stable or unstable mental illness?
Anna Mosiołek, Joanna Grzesiewska, Izabela Chilmończyk, Bartosz Łoza
Neuropsychiatria. Przegląd Kliniczny
VOL. 3.(NR 1): 2011
ISSN 2080-4091
Online ISSN 2084-2619
Streszczenie:
Koncepcja "pograniczności" została po raz pierwszy wykorzystana przez psychoanalityka Sterna w 1938 roku. Od tego czasu pojawia się w klasyfikacjach i piśmiennictwie w różnych kontekstach. Początkowo była traktowana jako pogranicze różnych zaburzeń psychicznych ze spektrum schizofrenii. Współcześnie jest kojarzona ze spektrum PTSD lub ze spektrum zaburzeń afektywnych. Zmiany neurofizjologiczne, głęboka dysfunkcjonalność, współchorobowość oraz pozytywna odpowiedź zarówno na leczenie farmakoterapeutyczne, jak i psychoterapeutyczne sugerują, że zaburzenie to raczej odpowiada koncepcji "choroby psychicznej" niż "zaburzenia osobowości". Z kolei takie objawy charakterystyczne dla zaburzeń pogranicznych, jak skrajna chwiejność afektywna, impulsywność, wysoki poziom agresji, współchorobowość, w tym towarzyszące uzależnienia, a także krótkotrwałe epizody psychotyczne oraz duża dysfunkcjonalność, sugerują dwubiegunowe spektrum zaburzeń.
Słowa kluczowe:
osobowość pograniczna, schizofrenia, zaburzenie afektywne dwubiegunowe, PTSD
Abstract:
The term "borderline" was used for the first time by psychoanalyst Stern in 1938. Since then it has appeared many times in classifications and literature in various contexts. At the beginning it was considered as a borderline between different psychiatric disorders in the spectrum of schizophrenia. Nowadays it is rather understood as a disorder related to stress disorders like PTSD or the affective spectrum disorders. Neurophysiological changes, severe dysfunctionality, co-morbidity as well as positive reactions to pharmacological or psychotherapeutic treatment patterns may suggest that this disorder drifts to the scope of mental diseases contrary to personality disorders. Moreover, symptoms characteristic for borderline disorders like emotional instability, impulsivity, high level of aggression, co-morbidity, including dependence co-morbidity, short psychotic episodes and dysfunctionality may suggest that borderline disorders belong to bipolar affective spectrum.
Key words:
borderline personality disorder, schizophrenia, bipolar aff ective disorder, PTSD
Wybrane narzędzia oceny jakości życia w schizofrenii
Selected tools for the assessment quality of life in schizophrenia
Andrzej Czernikiewicz, Zbigniew Kopyciński
Neuropsychiatria. Przegląd Kliniczny
VOL. 3.(NR 1): 2011
ISSN 2080-4091
Online ISSN 2084-2619
Streszczenie:
Pomiar jakości życia jest ważną dziedziną w psychiatrii. Znajduje zastosowanie w badaniach klinicznych, ocenie prowadzonego leczenia i monitorowaniu efektywności programów terapeutycznych. Dostarcza informacji o ważnych dla pacjentów aspektach choroby. Przy powszechnym uznaniu konstruktu jakości życia brak jest jednej jej definicji. Znajduje to odzwierciedlenie w liczbie skal mierzących jakość życia, ich złożoności, treści domen, obiektywnego lub subiektywnego punktu odniesienia. Znalazłszy w piśmiennictwie sto kilkadziesiąt skal jakości życia, można odnieść wrażenie, że jakość życia jest tym, co autor skali uważał za jakość życia. Zachodzi potrzeba doprecyzowania pojemności pojęcia jakość życia i ujednolicenia pomiarów. W artykule przedstawiono kilka najczęściej używanych narzędzi badawczych, ich konstrukcję, obliczanie wyników, własności psychometryczne i zastosowanie, zwłaszcza w badaniu jakości życia w schizofrenii.
Słowa kluczowe:
ocena psychometryczna, jakość życia, schizofrenia
Abstract:
Measurement of quality of life (QoL) is an important area of psychiatry. It is used in clinical trials, evaluation of the treatment progress and study of the effectiveness of treatment programs. QoL provides crucial information on various aspects of the disease. With widespread recognition of the idea of quality of life, there is no single definition of quality of life. This is reflected in the huge number of scales to measure quality of life, their complexity, content domains, objective or subjective scales. We accessed over one hundred quality of life scales, so it seems that the quality of life is what author of measurement just considered as a quality of life. There is a need to clarify the concept and standardize the quality of life measurements. The article presents some frequently used research tools, their design, and the psychometric properties as well as clinical applications, especially in the study of quality of life in schizophrenia.
Key words:
psychiatric measurement, quality of life, schizophrenia
Kwetiapina - przydatność w praktyce psychiatrycznej
Quetiapine in psychiatric practice
Iwona Patejuk-Mazurek, Bartosz Łoza, Maja Polikowska, Paweł Pawełczak
Neuropsychiatria. Przegląd Kliniczny
VOL. 3.(NR 1): 2011
ISSN 2080-4091
Online ISSN 2084-2619
Streszczenie:
W ciągu ostatniej dekady kwetiapina stała się neuroleptykiem nie tylko najczęściej przepisywanym w USA, ale również znacząco wzrosła częstość jej wykorzystywania w Polsce. Podstawowe stały się pozaschizofreniczne zastosowania kwetiapiny: w zaburzeniach afektywnych dwubiegunowych i jednobiegunowych, zaburzeniach lękowych oraz zaburzeniach towarzyszących otępieniu. Wieloreceptorowy mechanizm działania, aktywny metabolit o właściwościach przeciwdepresyjnych, możliwość stosowania w szerokim zakresie dawek oraz dobry profil tolerancji i bezpieczeństwo sprawiają, że kwetiapina znajduje coraz szersze zastosowanie praktyczne. W pracy opisano domeny kliniczne, w których wykorzystuje się leczenie kwetiapiną.
Słowa kluczowe:
kwetiapina, schizofrenia, choroba afektywna dwubiegunowa, depresja
Abstract:
Through the last decade quetiapine has become the most often prescribed antipsychotic in the USA and become more and more popular in Poland. Nowadays, prescribing quetiapine is located mostly outside the antipsychotic indications, focusing on bipolar and unipolar disorders, as well as dementia and anxiety disorders. Some of those indications are off-label. Multi-receptor mechanism of pharmacological action, one active metabolite (clinically antidepressive), a wide range of doses, an acceptable profile of tolerance and safety make quetiapine one of the most popular drugs in psychiatric practice. Authors describe clinical domains of effective administration of quetiapine.
Key words:
quetiapine, schizophrenia, bipolar disorder, depression